Sytuacja związana z wojną w Ukrainie wymaga od dorosłych podejmowania rozmów z dziećmi na bardzo trudne tematy. Młodzi ludzie potrzebują wielokierunkowego wsparcia, między innymi w zakresie zrozumienia swoich uczuć i myśli oraz poznania sposobów radzenia sobie z nimi.
Duże zainteresowanie w różnych grupach wiekowych wzbudza obecnie nauka języka polskiego, jako obcego oraz podstawy języka ukraińskiego. Dlatego też dla nauczycieli, wychowawców, rodziców, opiekunów i dzieci Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie przygotowała zbiór wybranych bezpłatnych materiałów edukacyjnych, dostępnych online.
Materiały edukacyjne i pomocnicze
- Ministerstwo Edukacji i Nauki, Jak rozmawiać z dziećmi i uczniami na temat sytuacji w Ukrainie – rekomendacje dla nauczycieli i pedagogów szkolnych
- Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Kompendium zasobów na temat pomocy osobom objętym wojną w Ukrainie – adresy, miejsca, linki, informacje o szkoleniach, materiały dla nauczycieli, zbiórki, pomoc, itd.
- Grabarczyk Elżbieta, Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie – wskazówki dla nauczycieli i rodziców
- Czeczott Joanna, Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie w Ukrainie? – wskazówki dla dorosłych
- Majcher-Legawiec Urszula, Jak rozmawiać z uczniami o wojnie? – poradnik dla nauczycieli
- Blog WSiP, Dzieci z innych krajów w polskiej szkole. Jak im pomóc? – wskazówki dla dyrektorów i nauczycieli, przyjęcie do szkoły ucznia z Ukrainy
- Ośrodek Rozwoju Edukacji, Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży – materiały dla nauczycieli
- Blog Biblioteczka-apteczka, Wojny dorosłych – historie dzieci – recenzja serii książek, składającej się z opowiadań dla dzieci 7+ na temat II wojny światowej, współczesnych konfliktów zbrojnych, uchodźców, czasów PRL
- Wydawnictwo Literatura, scenariusze zajęć – scenariusze lekcji, m. in. do wybranych tytułów serii „Wojny dorosłych – historie dzieci”
Scenariusze zajęć, ćwiczenia
- Centrum Edukacji Obywatelskiej, Wojna w Ukrainie. Jak o niej rozmawiać z dziećmi i młodzieżą? – zbiór materiałów metodycznych dla nauczycieli, scenariuszy zajęć, z podziałem tematycznym
- Centrum Edukacji Obywatelskiej, Rozmawiajmy o uchodźcach. Migracje i wielokulturowość – poradnik dla nauczycieli, scenariusze lekcji z komentarzami
- Zalewska Małgorzata, Wojna, pokój – co to takiego? – scenariusz lekcji dla uczniów kl. IV-VI SP, materiał edukacyjny Polskiej Akcji Humanitarnej
- Płaziak-Janiszewska Alina, Teraz tu jest nasz dom – scenariusz zajęć w oparciu o książkę B. Gawryluk Teraz tu jest nasz dom, dla dzieci w wieku 8-10 lat
- Wawer Karolina, Teraz tu jest nasz dom – scenariusz lekcji w oparciu o książkę B. Gawryluk Teraz tu jest nasz dom, dla uczniów kl. VII SP
- Blog Być nauczycielem…, Propozycja lekcji wychowawczej o wojnie w Ukrainie – propozycja lekcji wychowawczej dla młodzieży
- Blog Być nauczycielem…, Rozmowy o konfliktach… pomysł na lekcję wychowawczą – propozycja lekcji wychowawczej dla młodzieży
- Głąb Barbara i in., Wojna w Ukrainie. Emocje – fakty – wartości – działania – ćwiczenia dla uczniów kl. IV-VIII SP, materiał edukacyjny Centrum Edukacji Obywatelskiej
- Głąb Barbara i in., Wojna w Ukrainie. Emocje – fakty – wartości – działania – ćwiczenia dla uczniów szkół ponadpodstawowych, materiał edukacyjny Centrum Edukacji Obywatelskiej
Materiały do nauki języka polskiego i ukraińskiego
- ODN Progesfera, Niezbędnik nauczyciela/ki w pracy z ukraińskimi dziećmi – porady i materiały dla nauczycieli, m.in. podstawowe słownictwo ukraińskie, bezpłatny kurs z podstaw języka ukraińskiego, tablice do komunikacji, podręczniki ukraińskie, materiały do nauki języka polskiego
- Skotnicka Angelika, Szybki pomocnik w komunikacji z osobami z Ukrainy – podstawy języka ukraińskiego, bezpłatny ebook
- Kurs i rozmówki ukraińsko-polskie i polsko-ukraińskie
- Podręczniki do nauki języka polskiego dla dzieci z Ukrainy
- Podręczniki do nauki języka polskiego
- Podręczniki i materiały metodyczne do nauki języka polskiego w szkołach ukraińskich
- Pomoce językowe dla osób z Ukrainy
- Podręczniki w języku ukraińskim
Nagrania, filmy
- Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Porozmawiajmy o wojnie w Ukrainie – film dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym
- Uniwersytet Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego, Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie? – nagranie webinarium
- Centrum Edukacji Obywatelskiej, Wojna w Ukrainie. Jak rozmawiać o niej z dziećmi i młodzieżą? – nagranie webinarium
- Centrum Terapii Dialog, Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie w Ukrainie? Wskazówki od psychologa dzieci i młodzieży – nagranie webinarium
- Fundacja Orange, Jak rozmawiać z uczniami i uczennicami o wojnie? Jak wspierać i przywracać poczucie bezpieczeństwa? – nagranie webinarium dla nauczycieli
- Fundacja Orange, Rodzina. Jak wspierać i przywracać poczucie bezpieczeństwa dzieci i jak rozmawiać o wojnie? – nagranie webinarium dla rodziców, opiekunów
- Biblioteka w Szkole, Swędrowska Małgorzata, Jak wspierać dzieci w sytuacji wojny w Ukrainie? – nagranie szkolenia online dla nauczycieli, bibliotekarzy, animatorów
- Polskie Radio, Katarzyna Stoparczyk, Wojna: trudny temat dla dzieci i rodziców – nagranie audycji z gośćmi z Ukrainy, w tym z siedmioletnią Elą
Książki i materiały dla dzieci w języku ukraińskim
- Wierzbicki Łukasz, Afryka Kazika – do pobrania w języku ukraińskim
- Світ казок, ukraińskie bajki ludowe i wiersze
- Казковому Світі, bajki po ukraińsku
- Morawiec Barbara Maria, 70 darmowych książek dla dzieci w języku ukraińskim do pobrania – dostęp do treści książek dzięki Stowarzyszeniu Osvitoria, wykaz przygotowany przez serwis Lustro Biblioteki
- Kidkiddos Books, bezpłatne ebooki dla dzieci – siedem propozycji w języku ukraińskim, wyłącznie do użytku osobistego
- Knigo Go, książki do bezpłatnego pobrania oznaczone tekstem: „Cкачати” – pobieranie – oferta książek dla dzieci w formatach fb2, rtf, epub, txt na iPada, iPhone’a, Androida i Kindle
- Barabooka, bezpłatne ebooki dla dzieci – książki od Wydawnictwa Ranok w formacie pdf
- Wydawnictwo Dwie Siostry, bezpłatne materiały edukacyjne – kolorowanki, ćwiczenia w języku ukraińskim
- Wydawnictwo Nasza Księgarnia, materiały do zabaw – kolorowanki z ukraińskim „Puciem”
Tłumacze, aplikacje
- Google – tłumacz na ponad 100 języków
- Webtran – tłumacz ukraińsko-polski i polsko-ukraiński
- Bluebird Languages – aplikacja do nauki języka ukraińskiego po polsku